วันสำคัญหนึ่งของชาวไทยที่นับถือพระพุทธศาสนาก็คือ “วันมาฆบูชา” นั่นเอง ซึ่งวันดังกล่าวหลายท่านคงคุ้นเคยและรู้จักกันดี วันนี้จึงจะขอมากล่าวถึงความหมายที่น่าสนใจของวันมาฆบูชา ให้ผู้อ่านได้ทำความเข้าใจกันสักเล็กน้อย

เหตุใดต้องเป็น มาฆบูชา คำว่า "มาฆะ" นั้นมีความหมาย เป็นชื่อของเดือน 3 ย่อมาจากคำว่า "มาฆบุรณมี" หมายถึง การบูชาพระในวันเพ็ญกลางเดือนมาฆะตามปฏิทินของอินเดีย หรือเดือน 3

การกำหนดวันมาฆบูชาตามปฏิทินจันทรคติของไทยนั้นจะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 แต่ถ้าปีใดมีเดือนอธิกมาส คือมีเดือน 8 สองครั้ง วันมาฆบูชาก็จะเลื่อนไปเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 4 และมักจะตรงกับเดือนกุมภาพันธ์หรือมีนาคม

ความสำคัญของวันมาฆบูชา คือ เป็นวันที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดง "โอวาทปาติโมกข์" แก่พระสงฆ์เป็นครั้งแรก หลังจากตรัสรู้มาแล้วเป็นเวลา 9 เดือน ซึ่งหลักคำสอนนี้เป็นหลักการและวิธีการปฏิบัติต่าง ๆ สามารถสรุปเป็นใจความสำคัญได้.. ดังเนื้อหาที่ว่า "ทำความดี ละเว้นความชั่ว ทำจิตใจให้บริสุทธิ์" ดังนี้

1. การไม่ทำบาปทั้งปวง คือ การลด ละ เลิก ทำบาปทั้งปวง อันได้แก่ อกุศลกรรมบถ 10 ซึ่งเป็นทางแห่งความชั่ว 10 ประการที่เป็นความชั่วทางกาย ทางวาจา และทางใจ

2. การทำกุศลให้ถึงพร้อม คือ การทำความดีทุกอย่าง กุศลกรรมบถ 10 ทั้งความดีทางกาย ความดีทางวาจา และความดีทางใจ

3. การทำจิตใจให้ผ่องใส คือ ทำจิตใจให้บริสุทธิ์ หลุดจากนิวรณ์ที่คอยขัดขวางจิตใจไม่ให้เข้าถึงความสงบ ได้แก่ ความพอใจในกาม ความพยาบาท ความหดหู่ท้อแท้ ความฟุ้งซ่าน และความลังเลสงสัย

ขอขอบคุณแหล่งข้อมูลจาก เว็บไซต์สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ National Office of Buddhism